Die handen! Die handen!
En zie, er was een man in Jeruzalem, van wie de naam Simeon was, en die man was rechtvaardig en godvrezend. Hij verwachtte de vertroosting van Israël en de Heilige Geest was op hem.
(Lukas 2: 25)
Preek je over Lukas 2: 22-40, dan is er altijd wel iemand die er na de dienst op wijst dat Simeon niet per se heel oud hoeft te zijn geweest. Van profetes Anna wordt wel de leeftijd vermeld: ongeveer vierentachtig jaar, lezen we in vers 37. Hoe oud Simeon was, lezen we niet. Toch zijn er in de tekst wel allerlei indicatoren die op een hoge leeftijd wijzen, en ik vind het dan ook helemaal niet gek dat de bekende Nederlandse schilder Rembrandt van Rijn hem als een oude man met een grijze baard heeft afgebeeld (te zien in het Nationale Museum van Zweden), en ook met ogen die weinig meer lijken te zien. Dan bedoel ik het in medische zin. In geestelijke zin ziet deze man juist ontzettend veel! Dat hij zoveel ziet is ook af te leiden uit de manier waarop Rembrandt zijn handen schildert. Simeon houdt de baby Jezus namelijk op een heel gekke manier, heel onnatuurlijk, vast. Niemand van ons zou op die manier een kind vasthouden! Het ligt namelijk dwars op de handen die Simeon naar voren toe uitstrekt. Mijns inziens heeft Rembrandt hiermee 'verwachting' willen uitdrukken; heeft hij door die uitgestrekte armen willen laten zien dat de oude Simeon niet naar achteren toe leefde maar dat hij zich, van binnenuit, naar voren toe uitstrekte.
Kijken naar een schilderij is ook in een spiegel kijken. Hoe ziet de schilder het, wat zie ik erin, en hoe zit dat bij mezelf? Zo mogen we ons aan het begin van een nieuw jaar ook spiegelen aan de verwachting van Simeon. De wereld zit vol oorlogen en angsten, en ook persoonlijk kunnen wij bezorgd en angstig een nieuw jaar binnengaan. Helemaal niet gek als je het zo beleeft. De tijd van Simeon was echter niet compleet anders. Israël stelde op dat moment niet veel meer voor. Men werd onderdrukt door de Romeinen, en als burger was je overgeleverd aan de luimen van de machthebber in het gebied waar je woonde. Ondanks dit alles komt er toch vrede in het hart van Simeon wonen.
Die vrede in het hart van Simeon komt bij hem binnen als hij het kind Jezus ziet. Op dat moment wordt horen namelijk zien. Levenslang heeft hij alleen op woorden moeten teren, op beloften van God over de Messias, over de Gezalfde, over de Christus, over de Verlosser, Redder en Zaligmaker die geboren zou worden. Hier ziet hij Hem de tempel binnengebracht worden en mag hij Hem in zijn armen nemen. Daarna spreekt de grijsaard uit, met woorden die in het Grieks gebruikt kunnen worden voor het vrijlaten van een slaaf, dat de Here God hem nu laat (heen)gaan in vrede. Hij die levenslang verwacht heeft, in dienst heeft gestaan van deze verwachting, en ook levenslang voor die overtuiging gestreden heeft, mag nu zien op de vervulling van Gods belofte, die in eigen handen houden. Wat een heerlijk moment voor deze oude knecht!
Om in vrede heen te kunnen gaan, hoef je trouwens niet eerst te sterven. Denk hierbij aan het zinnetje dat nogal eens door predikanten wordt uitgesproken voorafgaande aan de zegen: "Gaat dan heen in vrede, en ontvangt de zegen des Heren". (Heen)gaan in vrede kan blijkbaar ook heel goed bij leven, juist nadat je zojuist het evangelie van Jezus Christus hebt horen verkondigen en daardoor weer dat Hij ook in het volle leven van alledag jouw Heer en Heiland wil zijn. Als het goed is, geeft dat vertrouwen.
Wie dat gehoord heeft, mag zich, geleid en geïnspireerd door de Heilige Geest, in geloof, hoop en liefde uitstrekken naar voren. Ook weer richting al die uren, dagen en maanden van 2025. Vrees dus niet, want "He’s got the whole world in His hands!'.
Ds. B.F. (Bas) Bakelaar
januari/februari 2025
terug